Papinette
Korte inhoud
Papinette is de dochter van een wasvrouw en groeit op zonder vader. Ze wordt opgevoed door een hardwerkende moeder en een drietal andere vrouwen die ook bij de rijke familie werken. Papinette wordt klaargestoomd voor een leven als keukenmeisje en leert al van jongsaf aan meehelpen in de huishouding. Ze wonen op een boerderij niet ver van Antwerpen en hun heer is een rijke koopman met interesse in schilderkunst. Ze is een vrolijke en leergierige meid, die haar idealen hoog heeft gesteld. Ze wil later meer zijn dan slechts een keukenmeisje. Nieuwsgierigheid en gulzigheid zijn haar belangrijkste kenmerken. Soms speelt dat in haar voordeel, zo mag je mee les volgen met de zoon van de heer. Maar in haar latere leven zal dat eerder in haar nadeel spelen.
Het verhaal speelt zich al in het Antwerpen van de 16de eeuw, op de vooravond van de Beeldenstorm.
Thema’s
De lezer stapt als het ware in het leven aan dienstmeisje uit de 16de eeuw. Beschrijvingen van het eten, de manier waarop de was werd gedaan of de dagdagelijkse taken van een dienstmeisje zijn de rode draad door het verhaal. Het boek is met veel humor geschreven en het staat vol met seksueel getinte dubbelzinnigheden. Nadien zal de lezer een geschilderd stilleven nooit meer als gewoon een verzameling eten zien. De schilders die meespelen in het verhaal zijn geen fictieve personages. Pieter Aertsen en Joachim Beuckelaer hebben echt bestaan en hun schilderijen zijn in verschillende musea terug te vinden.
Appreciatie
Een duik in de 16de eeuw, dat is de beste omschrijving van het boek. Het verhaal lijkt uit de mond te komen van een jong meisje, dat eenvoudig is opgevoed, haar hele leven al hard heeft moeten werken, maar vooruit wil komen. Papinette wil meer zijn dan enkel een wasmeisje of een keukenmeisje. De lezer krijgt snel sympathie voor de vrolijke meid en begrijpt de keuzes die ze maakt in haar leven. Al hebben die keuzes steeds wel hun gevolgen, en die komen in het boek ook aan bod.
Dit is een boek dat iedereen kan lezen, een historische kennis hebben hoeft niet. Alles wordt uitvoerig beschreven, zowel de geuren als de kleuren. Lezers met veel fantasie kunnen beelden oproepen van stomende pasteien en proeven de smaak van verse kersen ook in hun mond. Soms zijn de vele beschrijvingen een beetje overweldigend, maar dat maakt het boek net zo kleurrijk.
Papinette wordt geschetst als een vrij en onafhankelijk meisje, wat ze voor die tijd ook is. Die boodschap ligt er niet vingerdik op, maar het is duidelijk dat dit een pleidooi is voor vrije en sterke vrouwen.